De komende winter kan voor bewoners in Uden en andere delen van Noord-Brabant ongemakkelijk worden: er dreigt een risico op urenlange stroomuitvallen door een overbelast elektriciteitsnet. Het bericht, gepubliceerd op maandag door DTV Nieuws, wijst op een toenemende spanning in het netwerk — een zogenaamd "vol net" — maar laat de exacte omvang, tijdstippen en verantwoordelijken onduidelijk. Geen enkele overheidsinstantie of netbeheerder werd geciteerd. Het is een waarschuwing zonder cijfers, zonder naam, maar met een duidelijk gevoel van onzekerheid.
Waarom Uden en omgeving? Het probleem van de groeiende vraag
Uden ligt in een regio die de afgelopen jaren flink is gegroeid. Nieuwe woningen, zonnepanelen op daken, elektrische auto’s die ‘s nachts opladen — alles draagt bij aan een stijgende vraag naar elektriciteit. Maar het netwerk? Dat is vaak nog gebouwd voor een tijd waarin de behoeften veel lager lagen. In veel dorpen en kleine steden in Brabant zijn de kabels en transformatoren nog uit de jaren ’70 of ’80. Ze kunnen niet meer mee met de energiebehoeften van 2025. Hier is geen sprake van een plotselinge ramp, maar van een langzaam, ondertussen onmiskenbaar verergerend probleem.
Enexis: geen storingen, maar wel gepland onderhoud
Terwijl de dreiging van winteruitvallen hangt als een wolk, geeft Enexis Netbeheer aan dat er op dit moment geen actuele storingen zijn in Breda — een belangrijke verwijzing, want het bedrijf beheert het elektriciteitsnet in grote delen van Brabant. Wel is er een geplande onderbreking voor postcode 4835AG in Breda: van 08:30 tot 11:30 uur op een dag na de publicatie. Dit is geen storing, maar onderhoud. Enexis maakt duidelijk dat dergelijke werkzaamheden altijd worden aangekondigd. En als er echt iets misgaat? Dan verschijnt een melding binnen 15 minuten op hun website. Klanten kunnen ook bellen naar het gratis Nationaal Storingsnummer 0800-900924, 24 uur per dag.
Compensatie voor langdurige uitval: automatisch en zonder papierwerk
Als je langer dan vier uur zonder stroom of gas zit door een storing — geen gepland werk, maar een echte storing — dan krijg je automatisch een vergoeding van Enexis. Geen aanvraag nodig. Geen formulieren invullen. De vergoeding komt per brief, op basis van je verbruik en de duur van de uitval. Dat is een goed voorbeeld van hoe netbeheerders in Nederland verantwoordelijkheid nemen. Maar hier zit een gat: de dreiging in Uden en omgeving is geen storing. Het is een risico. En dat valt niet onder de compensatieregeling. Dat is het verschil tussen een probleem dat al is gebeurd, en één dat nog komt.
Waarom blijft het net achter? De achtergrond van een vergeten infrastructuur
De elektriciteitsnetten in Nederland zijn jarenlang onderbelicht geweest. Terwijl er miljarden gingen naar windmolens en zonneparken, bleef de infrastructuur die die energie moet verdelen, achter. In 2020 al waarschuwd de ACR (Autoriteit Consument & Markt) dat de netten in veel regio’s niet klaar waren voor de energietransitie. Nu, in 2025, is die waarschuwing werkelijkheid geworden. In Brabant, met zijn snelle groei en relatief weinig investeringen in de laatste decennia, is het net bijna aan zijn grens. In sommige dorpen zijn transformatoren al zo oud dat ze met de hand worden gecontroleerd — geen digitale sensoren, geen remote monitoring. Dat is geen modern net. Dat is een tijdbom.
Wat gebeurt er nu? En wat kunnen bewoners doen?
De gemeente Uden heeft tot nu toe geen reactie gegeven. Geen persbericht, geen vergadering, geen informatiecampagne. Dat is verontrustend. Wat kunnen bewoners doen? Ten eerste: wees voorbereid. Houd een zaklamp, batterijen, een powerbank en een koelbox met ijsblokken klaar. Ten tweede: meld je aan bij de lokale nieuwsbrieven van Enexis Netbeheer — dan krijg je directe waarschuwingen. Ten derde: vraag je af waarom er geen plan is. Waarom wordt er niet geïnvesteerd in nieuwe transformatoren? Waarom worden er geen smart grids ingevoerd? Dit is geen kwestie van één winter. Dit is de toekomst.
Wat als het gebeurt? Een dag zonder stroom in Uden
Stel je voor: het is december, minus drie graden. Je kind heeft een respirator. Je verwarming stopt. De elektrische ketel is uit. De kachel werkt niet meer. Je telefoon is bijna leeg. Je kunt niet meer betalen via de kaart in de supermarkt. De pomp voor je put is stil. Dat is geen dramatische film. Dat is de realiteit van een vol net. En als het gebeurt in Uden, dan gebeurt het ook in Helmond, in Veghel, in Boxtel. De problemen zijn niet lokaal. Ze zijn structureel.
Frequently Asked Questions
Waarom komt het risico op stroomuitval juist in Uden en Brabant op?
Uden en grote delen van Brabant hebben een oud elektriciteitsnet dat is ontworpen voor minder verbruik. Door de toename van zonnepanelen, elektrische auto’s en nieuwe woningen is de vraag naar stroom sterk gestegen. De infrastructuur is echter niet bijgewerkt, waardoor het net nu bijna op zijn capaciteit zit. Dat maakt de regio kwetsbaar voor pieken in het verbruik, vooral in de winter.
Kan ik als bewoner een compensatie krijgen als de stroom uitvalt?
Alleen als de stroomuitval langer dan vier uur duurt en het een storing is — geen gepland onderhoud — dan krijg je automatisch een vergoeding van Enexis Netbeheer. Je hoeft niets aan te vragen. Maar als de uitval komt door een "vol net" dat niet kan meedragen, dan is dat geen storing. Dan valt het buiten de compensatieregeling. Dat is een belangrijk verschil.
Hoe weet ik of er een storing is in mijn wijk?
Meldingen van storingen verschijnen binnen 15 minuten op de website van Enexis Netbeheer. Je kunt ook het gratis Nationaal Storingsnummer 0800-900924 bellen, 24/7. Daarnaast kun je je inschrijven voor e-mailwaarschuwingen via hun klantportaal. Zonder registratie weet je niet wat er gebeurt.
Wat doen de overheden om dit probleem op te lossen?
Tot nu toe zijn er geen publieke plannen of investeringsprogramma’s bekend van de gemeente Uden of de provincie Noord-Brabant. De verantwoordelijkheid ligt bij Enexis Netbeheer, maar die heeft geen budget om het hele net in één keer te vernieuwen. Het is een langzaam proces, en veel regio’s wachten nog op prioriteit. Dat is een risico voor de komende jaren.
Is dit probleem ook in andere delen van Nederland aanwezig?
Ja. Vooral in regio’s met snelle groei en oud netwerk, zoals Gelderland, Limburg en delen van Overijssel, zijn er vergelijkbare problemen. In de Randstad is het net beter onderhouden, maar in plattelandsgebieden is de situatie vaak kritisch. Het probleem is niet uniek voor Brabant — het is een nationale uitdaging die te lang is verwaarloosd.
Wat kan ik doen om mezelf en mijn gezin te beschermen?
Zorg voor een reservevoorraad: zaklampen, batterijen, een powerbank, een koelbox met ijsblokken, en een gasfornuis als alternatief. Laat je verwarming regelmatig controleren. Schrijf je in bij de waarschuwingen van Enexis Netbeheer. En vraag je lokale politici: wat doen ze om het net te versterken? Samenwerking en bewustwording zijn de eerste stappen naar veiligheid.
