Corendon misleidde met groen logo en vage duurzaamheidsclaims, oordeelt RCC

Corendon misleidde met groen logo en vage duurzaamheidsclaims, oordeelt RCC

Op 8 oktober 2025 kreeg de Nederlandse reisorganisatie Corendon een harde waarschuwing van de Reclame Code Commissie (RCC): haar duurzaamheidsclaims waren misleidend, haar logo een fraude. Het oordeel kwam na een klacht van de Consumentenbond, die in juni 2025 aangaf dat Corendon consumenten op de sleeptouw nam met vage woorden en een zelfgemaakt groen cirkeltje dat eruitzag als een officieel keurmerk. Het is geen kleine zaak. In een tijd dat duurzaamheid een belangrijke koopmotief is, vertrouwen mensen op duidelijke signalen. Corendon gaf die niet. En nu weet de RCC precies waarom dat fout is.

De valse groene belofte

Corendon gebruikte op haar website termen als ‘verantwoord’, ‘duurzamer’ en ‘bewust’ — zonder enige onderbouwing. Geen cijfers, geen bewijs, geen bronnen. En dan kwam het logo: een eenvoudig groen cirkeltje met een blaadje en de tekst ‘Duurzamer en met hart voor een betere wereld’. Het stond prominente op vakantiepagina’s, als een soort zegel van goed gedrag. Maar dat was het niet. Het logo was zelfgemaakt. Geen externe certificering. Geen onafhankelijke controle. Geen naam van een instelling. En dat is precies wat de RCC als schending van artikel 8 van de Code voor Duurzaamheidsreclame zag: duurzaamheidsclaims mogen wel, maar alleen als de herkomst duidelijk is en verwarring uitgesloten is. Consumenten dachten dat het om een keurmerk ging — zoals het Energie-label of het EU-bloemkeurmerk. Dat was een illusie. En de RCC noemt dat ‘bewust misleidend’.

0,5% alternatieve brandstof: een bedrieglijke getal

Een ander punt dat de Consumentenbond aanvoerde, was Corendons bewering dat het vloog met ‘0,5% alternatieve vliegtuigbrandstof’. De RCC keek diep. En toen kwam de realiteit naar boven: dat percentage is wettelijk verplicht. Het is geen keuze. Het is een minimum. En het verlaagt de CO2-uitstoot niet aanzienlijk — misschien 0,1 tot 0,3%. Corendon suggereerde echter dat dit een ‘duurzame stap’ was. Dat is niet waar. Het is alsof een supermarkt zegt: ‘Onze appels zijn gezond, want we hebben er een beetje water op gespoten.’ Het is geen prestatie. Het is standaard. En door het als een keuze te presenteren, maakt Corendon consumenten ongelijk. De RCC noemt dit ‘onjuist en misleidend’. En dat is een harde term.

De vaagheid van ‘het streven naar’

Corendon sprak ook van ‘het streven naar duurzamere vakanties’. Dat klinkt nobel. Maar wat betekent dat? Welke doelen? Welke maatregelen? Welke tijdslijn? Niks. Geen doelstellingen. Geen rapportage. Geen meetbare stappen. De RCC stelde vast: zo’n zin is geen claim, het is een nevel. En in de wereld van duurzaamheidsreclame is nevel geen toegestaan. Het is een smoes. Een manier om de indruk te wekken dat je iets doet, terwijl je niets doet. De Consumentenbond had gelijk: dit soort taal is bedoeld om vertrouwen te creëren — niet om informatie te geven.

Een uitzondering? De pagina ‘Duurzamer reizen’

Een uitzondering? De pagina ‘Duurzamer reizen’

Er was één uitzondering. De RCC gaf Corendon gelijk op twee punten: de webpagina ‘Duurzamer reizen - Bewust op vakantie’ en een korte zin over ‘duurzamere accommodatiekeuzes’. Daar stond expliciet dat het ging om gecertificeerde hotels en pensionen. Dat was duidelijk. Dat was correct. Maar dat was ook het enige deel van de website waar het goed ging. Overal anders? Een woordenwervel van vaagheid. En dat maakt het verschil. Je kunt niet zeggen: ‘We doen het goed op één pagina, dus het is allemaal goed.’ Als je een website hebt met honderd pagina’s en erop staat dat je duurzaam bent, dan moet dat overal kloppen. En dat deed het niet.

Wat gebeurt er nu?

Corendon heeft het oordeel ontvangen — en heeft al aangepast. De Consumentenbond bevestigde dat het logo is verwijderd en dat de formuleringen zijn aangepast. Dat is goed. Maar het is geen schuldgevoel. Het is een reactie op een juridische dreiging. De RCC heeft geen boete opgelegd — maar een advies gegeven. En dat advies is bindend. Bedrijven die het negeren, lopen het risico op een gerechtelijke procedure. Corendon wilde dat niet. Daarom deed het wat het moest doen.

Maar de echte vraag is: hoeveel andere reisaanbieders doen het nog steeds? De Consumentenbond onderzocht in april 2025 tien grote Nederlandse reisorganisaties. En het resultaat? Bijna allemaal hadden ze dezelfde fouten: zelfgemaakte logo’s, onbewezen claims, onduidelijke percentages. Corendon was niet de enige. Maar het was de eerste die werd opgespoord. En dat maakt het een precedent. Andere bedrijven kijken nu naar Corendon — en vragen zich af: ‘Zijn wij ook op het punt?’

Wat betekent dit voor jou als reiziger?

Wat betekent dit voor jou als reiziger?

Als je op zoek bent naar een duurzame vakantie, moet je nu nog voorzichtiger zijn. Zoek niet naar mooie woorden. Zoek naar certificeringen. Zoek naar het EU Ecolabel, het Green Key-label of het EarthCheck-keurmerk. Die zijn onafhankelijk. Die worden gecontroleerd. En die hebben cijfers. Een groen cirkeltje met een blaadje? Dat is decoratie. Niet bewijs. De RCC heeft het duidelijk gemaakt: in de wereld van duurzaamheid, is transparantie geen bonus. Het is een verplichting.

Frequently Asked Questions

Waarom is het zelfgemaakte logo van Corendon misleidend?

Het logo leek op een officieel keurmerk, maar was volledig intern ontworpen zonder externe controle of certificering. Consumenten konden daarom denken dat een onafhankelijke instantie het had goedgekeurd — terwijl dat niet het geval was. De RCC stelde dat dit verwarring veroorzaakt over de betekenis en herkomst van de claim, wat strijdig is met de Code voor Duurzaamheidsreclame.

Is 0,5% alternatieve brandstof echt zo onbelangrijk?

Ja. In Nederland is het gebruik van minimaal 0,5% duurzame vliegtuigbrandstof wettelijk verplicht sinds 2023. Het verlaagt de CO2-uitstoot met minder dan 0,3% — te weinig om ‘aanzienlijk’ te noemen. Corendon suggereerde dat dit een duurzame keuze was, terwijl het slechts een minimale verplichting is. Dat is een vorm van greenwashing: iets kleins presenteren als een grote prestatie.

Wat doet de Consumentenbond nu verder?

De Consumentenbond wil dat alle reisaanbieders hun duurzaamheidsclaims herzien. Hun onderzoek uit april 2025 toonde aan dat bijna alle grote Nederlandse reisbedrijven vergelijkbare misleidende claims gebruikten. De organisatie overweegt nu een campagne om consumenten te informeren en eventueel nieuwe klachten in te dienen bij de RCC.

Kan Corendon nog worden gestraft?

Niet direct. De RCC geeft geen boetes, maar adviezen. Maar als Corendon de aanbevelingen negeert, kan de Consumentenbond of de ACM (Autoriteit Consument & Markt) juridische stappen ondernemen. Dat kan leiden tot een gerechtelijke uitspraak en een boete van maximaal €810.000. Tot nu toe is Corendon voldaan — maar de waakzaamheid blijft.

Hoe herken je een echte duurzaamheidskeurmerk?

Een echte keurmerk heeft een naam van een onafhankelijke instantie (zoals Green Key of Ecolabel), een website waar je het kunt verifiëren, en duidelijke criteria. Als er alleen een groen cirkeltje staat zonder uitleg, is het waarschijnlijk een zelfgemaakt logo. Controleer altijd: wie staat erachter? Wat zijn de normen? En waarom moet je erop vertrouwen?

Is dit oordeel een precedent voor andere sectoren?

Absoluut. Dit is het eerste oordeel waarin een zelfgemaakt logo expliciet als misleidend wordt aangemerkt in de reisbranche. Maar het principe geldt ook voor mode, voeding en energie. De RCC stelt nu duidelijk: geen vage termen, geen valse symbolen. Transparantie is geen keuze — het is de regel. Andere bedrijven zullen dit oordeel als een waarschuwing zien.